توسعه ی تاریخی و مبانی معرفت شناختی روان شناسی علم

چکیده امروزه نظریه پردازی و تولید علمِ اصیل به عنوان یکی از اولویت های راهبردی کشور، در مرکز توجهات پژوهشگران و سیاست گذاران قرار گرفته است. تلاش برای دست یابی به یک جامعه ی علمی مولد و خلاق نیازمند شناخت دقیق و تفصیلی عوامل مؤثر بر فرایند تولید علم است. در میان این مجموعه از عوامل، متغیرهای روان شناختی جایگاه ویژه ای دارند. روان شناسی علم قلمرویی نوظهور از خانواده ی علم پژوهی است که ابزارهای تجربی و چارچوب های نظری موجود در علم روان شناسی را برای مطالعه ی رفتار علمی دانشمندان و نحوه ی تأثیر متغیرهای روان شناختی بر آن را استفاده می کند. روان شناسی علم، از یک سو، عضوی از خانواده ی علم پژوهی است و از سوی دیگر، ریشه در سنت های نظری و پارادایم های خاص موجود در علم روان شناسی دارد. مقاله ی حاضر، روند ریشه یابی و توسعه ی تاریخی این قلمرو از علم پژوهی را دنبال می کند؛ به علاوه، چالش های موجود پیرامون مبانی معرفت شناختی روان شناسی علم را بررسی می کند.